Aberracje chromatyczne w obiektywie
Aberracje chromatyczne w obiektywie wynikają z braku idealnych parametrów optycznych soczewek w obiektywie, które inaczej ogniskują różne długości fali świetlnej. W skrócie można powiedzieć, że jest to wtedy “słaby obiektyw”. Światło o różnych kolorach niekoniecznie musi skupiać się dokładnie w tym samym miejscu. Zazwyczaj powoduje to koloryzowanie obrazu przed oraz za miejscem na którym mamy idealnie ustawioną ostrość.
W zasadzie wszystko co odbija światło działa jak pryzmat i rozszczepia je na różne kolory, mniej lub bardziej.
Przykład aberracji chromatycznych
Aberracje występujące w “słabych obiektywach” to trochę przesada. Każdy obiektyw ma większe lub mniejsze problemy. Poniższy przykład udało mi się uzyskać korzystając z obiektywu Tamron 90mm. Wiedziałem, że bardzo płytka głębia ostrości i krawędzie załamujące światło będą dobrym przykładem. Dodatkowo refleksy będą wzmocnione przez odbicie mocnego światła z lampy od cyrkonii w pierścionku.
Jak widać, światło zielone załamuje się “ZA” punktem ostrości. Światło purpurowe, różowe, fioletowe załamuje się PRZED. Często przy fotografii z otwartym obiektywem możemy spotkać się z kolorowaniem poszczególnych elementów kadru. Warto o tym pamiętać i zawsze robić zdjęcia kontrolne aby skalibrować warunki fotografowania.
Jak uniknąć ?
Fotografując zazwyczaj widzę purpurowy obrys na krawędziach o dużym kontraście, przykładowo drzewa na tle jasnego nieba. Gałęzie mogą być nieco fioletowe. Warto o tym pamiętać i mieć bardziej jednolite tło. Np. Przy sesji.
Poniżej przykład aberracji na krawędziach. Zobaczcie tramwajową linię zasilania po lewej stronie na jasnym, w zasadzie białym niebie. Jest ona po prostu purpurowa. Inne elementy nie mają tego problemy tak bardzo widocznego.
Jak usunąć aberracje chromatyczne ?
Unikaj krawędzi o ostrym kontraście.
Przykładowo drobne gałęzie na jasnym albo płot lub ogrodzenia jako część architektury na jasnym tle budynku.
Kolorystyka kadru
Wybieraj miejsca do fotografii gdzie naturalnie jest mało kolorów purpurowo – różowych. Wtedy możesz po prostu usunąć kolor fioletowy korzystając z suwaków HSL. Może być tak, że aberracje nie będą widoczne jeżeli robisz zdjęcia w klubie, przy neonach albo nie będą psuć kadru.
Post produkcja
Tutaj czasochłonne rozwiązanie to obróbka zdjęcia. Przykładowo Lightroom ma wbudowaną opcję usuwania aberracji. Dodatkowo warto ręcznie odbarwić kolory fioletowe przy pomocy suwaków albo lokalnych zmian na zdjęciu.
Ustawienia zdjęcia
Aby uniknąć aberracji światło musi się załamywać jak najmniej a jego droga jak najprostsza. Powinno też być miękkie. Światło załamuje się również na krawędzi przesłony tak samo jak na wypukłej soczewce. Wychodzi na to, że “wszystko wygląda najlepiej przy F8“. Czyli gdzieś pośrodku. Również dłuższe ogniskowe pomagają bardziej “wyprostować światło”.
Lepszy obiektyw
Aberracje chromatyczne w obiektywie są zwalczane poprzez specjalne elementy optyczne – soczewki – zaprojektowane z myślą o ich usunięciu. Soczewki te mają inny kształt oraz są zbudowane z nieco innych materiałów lub posiadają ich domieszki.
Filtry
Są filtry korygujące aberracje chromatyczne wycinające poszczególne “części” światła ale to tylko dla fotografii czarno białej. Zmniejsza to rozmazanie elementów.
Teoria i praktyka
Więcej teorii znajdziemy na : Wikipedia oraz zdjęcia z aberracjami dla ukazania efektu
Poniżej ostatnia wskazówka. Aberracje chromatyczne w obiektywie są zależne od długości ogniskowej, przysłony oraz ilości elementów i ich wykonania. Tutaj akurat Canon 10-18mm i brak widocznych aberracji.
Podsumowanie
Aberracje chromatyczne w obiektywie występują wszędzie, możemy je zwalczać w post produkcji i nie jest to problem nie do przeskoczenia. Warto po prostu o tym pamiętać. Sam się mało nimi przejmuję chociaż bywają uciążliwe. Wolę się skupić na kadrze i kompozycji a potem męczyć się w post produkcji 😉
Poniżej ostatni przykład – zielona obwódka dookoła filtru.
